JA HEER, JA NEE, JA MAAR, OF WAT JAMMER HE?

Evangelie naar Lucas 9:57-62

Eirene Soi

Daarop hoorde ik de stem des Heren, die zeide: Wie zal ik zen­den en wie zal voor ons gaan? En ik zeide: Hier ben ik, zend mij (Jes. 6:8)

Lucas zet ons het belangrijkste deel van het Koninkrijk Gods voor, name­lijk: de mens die de Here Jezus graag wilt vol­gen. Dat kan ook beteken, dat wij alles wat achter ons is moe­ten verlaten als wij de Here willen bemin­nen.

Vanuit die tekst, zijn er drie belangrijkste houdin­gen die wij zouden weten.

De eerste houding is "een vraag" zoals in de vers 57b staa­t: toen zij op weg waren, zeide iemand Hem: "Ik zal U vol­gen, waar Gij ook heengaat". En Jezus zeide tot hem: "De vossen heb­ben holen en de vogelen des hemels nes­ten, maar de Zoon des mensen heeft geen plaa­ts om het hoofd neer te leggen". Dit antwoord van Jezus vormt eigenlijk een nieuwe kwestie omdat als die man het goed gehoord en beseft had, wilde die be­trokke­ne Jezus die geen vaderland had volgen? En, als wij het goed ge­hoord hebben, willen wij ook Jezus die geen vader­land heeft, volgen? Dus, de eerste houding van Jezus is alleen maar "een vraag" [Vgl. "Waar woont God?" [Martin Buber] = Eens bracht een moeder haar zoon­tje bij de rabbi. Toen vroeg de rabbi de jongen: "Ik geef je een gulden, als jij me kunt zeggen, waar God woont". Hij antwoordde: "En ik geef u twee gulden, als u mij kunt zeg­gen, waar Hij niet woont!"]

De tweede houding is "een opdracht" zoals in de vers 59 sta­at. En dan gaf Jezus een ander een opdracht: "Volg­t Mij!". Maar deze zeide: "Sta mij toe eerst heen te gaan en mijn vader te begraven". Daarom verscheen de nadrukkelijke op­dracht van Jezus tot die tweede man die de doden over-ver­eerde dan zijn naaste die nog in leven waren: "Laat de doden hun doden begra­ven maar gaat gij heen en verkondigt het Koninkrijk Gods" (vers 60). Dus de tweede houding van Jezus is "een opdracht" [Vgl. "Om Jezus te volgen" - geen speculatie!].

De derde houding is "de nadrukkelijke houding van Je­zus". Aan de derde man die al bereid was om Jezus te vol­gen, maar met zijn aantal vragen: "Laat mij eerst afscheid nemen van mijn huisgenoten" (vers 61). Het antwoord van Jezus was eigenlijk Zijn nadrukkelijke houding tot die betrokkene zoals het in vers 62 staat: "Niemand, die de hand aan de ploeg slaat en ziet naar het geen achter hem ligt, is ge­schikt voor het Koninkrijk God­s".

Hiervan begrijpen wij Jezus Zijn methode van benadering of aanpakken die ons allen uitleg. dat de persoonlijke stemming in dit geval zeer essentieel is om Jezus te volgen. Het eerst zien wij de vraag die onze serieusheid toetst. Verder is het de op­dracht die ons aantoont dat Jezus in deze volging serieus was; en de nadrukkelijke houding is het dilemma om ons te laten kiezen: Ja! of Nee!

Het is duidelijk, dat Jezus onze totaliteit eist, en niet gedeeltelijk: het is "Ja-Nee", "Ja-Maar", of het is "Ja-Knic­kers". Voor de mensen die hun leven aan Jezus overlaten, zich steeds laten orienteren door Hem, omdat Jezus de Here is. Dat bete­kent, dat de mensen vanzelf al hun soortelijke vasthou­de­lijkhe­den zoals cultuur, de dood van een geliefde, de machten die onze existen­tie helpen en stutten bevredigd moet worden, omdat in het Ko­ninkrijk Gods de Here de eerste en de laatste is. Omdat dat alles te zwaar en moelijk is, noem ik het "strij­dheid" waarin de mensen het avontuur binnengaan; waarin wij die niet zo juist we­ten, wat ook in de toekomst gebeuren zal.

Wel, tijdens de kerkelijke geschiedenis ontmoe­ten wij stee­ds een soort filosofische gedachte's van de chris­tenen die vinden dat de hemel het belangrijkste is dan wat mondain of menselijk genoemd wordt. Het resultaat van deze "twee-isme" die helemaat niet juist is met de bijbelse kern visie over geloof, is dat wij geen hou­vast hebben tussen geestelijke benodigheden en menselijke ver­volgelingen. Hoe dan ook is deze nadrukkelijk­heid van Jezus in vers 62 als volgt nooit verandert: "Niemand die de hand aan de ploeg slaat en ziet naar het geen achter hem ligt, is geschikt voor het Ko­ninkrijk Gods". Als ons antwoord "Ja!" is, zeg maar Ja! Als ons antwoord "Nee!" is, zeg maar "Nee!"; maar niet gedeeltelijk: het is "Ja-Nee", "Ja-Maar" of het is "Ja Knickers"!

Wij hoefen niets te zeggen als wij in het Koninkrijk Gods binnengaan willen, als wij graag Zijn discipelen willen worden. Omdat als wij samen met Jezus kunnen zijn, dat betekent, dat wij de keuze tussen "het leven" en "de dood" gekozen hebben.

De keuze om te leven, omdat met Jezus de Ver­losser die de dood onderworpen had - wij de nieuwe schepsels worden, waarin van­zelf onze menselijke karakter verandered moet wor­den. Als het "Nee" is, betekent het "de dood", weggegoid of zeg maar "... is geschikt voor het Konink­rijk Gods!".

Hiertoe is het des te duidelijker dat de Here Jezus het pro­bleem verscherpte. Maar alleen met Zijn nadrukkelijke houding, mogen de mensen begrijpen en beseffen wat de enige bedoeling van Zijn komst in deze wereld is, namelijk: het doel dat ons verlevendigt en niet verdoodt!; het doel dat ons door Hem geze­gend wordt, en niet vervloekt wordt!. Met andere worden, dat er alleen een keuze is, namelijk: een avontuur of een zekerheid. Als het menselijke antwoord avontuur is, is het avontuur; maar wanneer kunnen wij met Hem om te samen, zijn wij niet alleen en kwijnend - dit is de zekerheid, en hoef niet de twij­fel te zijn, omdat het niet een avontuur is.

Over de kerken, ook voor ons de lezers van dit evangelie naar Lucas 9 - beseffen - dat als wij over de Here Jezus in onze hedendaagse samenhang praten, betekent het Jezus die ge­storven en opgestaan is van de doden. Hij is de enige Verlosser die ons zondaren redt, die onze ogen opent zodat wij onze omge­ving, gewoonte's, traditie's, cultuur, kerken, eenheid en onze christelijke status accuraat moeten waarderen en beseffen.

Gebaseerd op de dood en opstanding worden wij de nieuwe schepsels waarin de invloed van instituten, structuren, enz. door ons vernieuwd kunnen worden. Daarom eist Jezus van Zijn volgers een nadrukkelijke houding: "Ja" of "Nee". "Ja-Maar" mentaliteit is de mentaliteit die geschikt voor het Koninkrijk Gods is. "Ja-Nee" mentaliteit in alle soorten blijk­baar en toont een filosofie aan de "Relativisme". "Relativis­me" betekent, dat alles of alle realiteiten contradictie's en onabsoluut zijn. Het kan wel gezegd worden, dat de "Ja-Nee" mentaliteit het scherme van Syncretisme uitspredt, omdat Syn­cretisme "alles", ook "Ja-Nee", "Ja-Knicker" of "Ja-maar" blijk te verzamelen.

Het "Ja" ant­woord aan Chr­is­tus is principieel, die het woord "maar" vermeerdeert, is het ook principieel? Het is toch ge­bruikelijk (gewoon of normaal)? Maar wat door Jezus beoogd wordt is de "Ja" mentaliteit, omdat de "Ja mentaliteit" het principieel en vitaal belang is waarin het leven of de dood, de zegen of de vloek ineengehaakt wordt. Zowel het "Ja-maar" men­taliteit, "Ja-Nee", "Ja-Knicker" mentaliteit als "Relati­vis­me" en "Syncre­tisme" wordt door Jezus beaantwoord: "Niemand, die de hand aan de ploeg slaat en ziet naar het geen achter hem ligt, is geschikt voor het Koninkrijk Gods".

Ik geloof dat deze nadrukkelijke opdracht van Jezus nu ons allen tegenwerkt. Ik geloof dat wij allen deze nadrukkelijkheid van Jezus gehoord en beseft hebben, en hebben een commitment "Ja", omdat het de prinsipele houding is om het  Hogepriesterlijk gebed gehoorzamen (Joh. 17:20-21): "En Ik bid niet alleen voor dezen, maar ook voor hen, die door hun woord in Mij gelo­ven, (21) opdat zij allen ëen zijn, gelijk Gij, Vader, in Mij en Ik in U, dat ook zij in Ons zijn; opdat de wereld gelo­ve, dat Gij Mij gezonden hebt".

Ik geloof dat wij allen Zijn werkwezen zowel in kerkelijk gemeentelijk als in maatschappelijke kring graag willen doen, omdat wij geen "Ja-maar" mentaliteit, "Relativisme" of "Syncre­tisme" belijden, is het niet? Maar vergeten wij nooit, dat deze nadrukkelijke houding en opdracht van Jezus belangrijk is om onszelf te horen en te beproeven waarmee wij als kinderen van één Vader verkwikt worden totdat de vernieuwingen verschijnen. Met andere woorden, wij hebben de betroubaarheid nodig omdat met deze "metanoia" (= change of mind) de nieuwe mogelijkheden geopend worden. Daarom als wij de stem des Heren horen, die zegt: WIE ZAL IK ZENDEN EN WIE ZAL VOOR ONS GAAN? Dan laat iedereen antwoorden: HIER BEN IK, HEER! ZEND MIJ! (Jes. 6:8).

Zondagdienst in Arnhem, Nederland